Bu bölümde bitkisel ilaçlar ve tedavi amaçlı kullanılan bitkiler hakkında bilgilerimizi sizlerle paylaşacağız. Her hafta bir bitkiyi ele alacağız.
Bu haftanın bitkisi ELMA
Meyve ve sebze yönünden zengin olan bir diyet kardiyovasküler hastalıklar, kanser gibi kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Meyve ve sebzelerin içerisinde bulunan fenoller, flavonoidler ve karetenoidler gibi fitokimyasallar kronik hastalıklara yakalanma riskinin azaltılmasında ana rolü oynarlar. Elma kullanımı oldukça yaygındır , elmalar fitokimyasallar yönünden oldukça zengin meyvalardır. Epidemiyolojik çalışmalarda elma kullanılmasının kardiyovasküler hastalıklar, kanser, astım ve diyabete yakalanma riskini azalttığı bulunmuştur. Laboratuvar çalışmalarında elmanın oldukça kuvvetli antioksidan etkiye sahip olduğu bulunmuştur. .Antioksidan etkiyle kanser hücrelerinin çoğalması durdurulabilmekte, lipitlerin oksitlenmeleri önlenebilmekte ve kolesterol seviyesi düşürülebilmektedir. Elmalarda quercetin, kateşin(catechin), floritzin(phloridzin), chlorogenic asit gibi çok kuvvetli anti oksidan özellikli fitokimyasallar bulunur. Elmaların içersinde bulunan fitokimyasallar elmaların cinslerine göre değişiklik gösterirler. Elmaların olgun olup olmayışlarına göre de az da olsa fitokimyasallarda değişiklikler bulunur. Depolanma sırasında yok denecek kadar az oranda değişiklikler oluşabilmektedir. Ancak elma fitokimyasalllarında esas değişiklikler işlenme esnasında olur.
Elmanın terkibi
Orta boy (138 g) bir elma 81 kilokalorilik enerjiye sahiptir
Bu elmanın içinde şunlar bulunur:
Su : % 84.1
Karbonhidrat : % 2.1
Lif : % 2.8
yağ : % 0.5
Protein : % 0.3
Potasyum : 159 mg
Sodyum : 2 mg
Vitamin C : 8 mg
Kalsiyum : 10 mg
Demir : 0.25 mg
Diğerleri : Vit A, E, B1, B2, B3, B6, B12, Folik asit, Bor, silikon
Elmanın tıbbi kullanımı
Tonik olarak,
Kabızlığı giderici,
İshali kesici,
Anti bakteriyal,
Kolesterol düşürücü
Öksürük kesici,
Antikanserojen,
TipII diyabetteKan şekerini stabilleştirici,
Kilo düşürücü
Antioksidan,
Antiastmatik,
Antihipertansif Sağlığa diğer etkileri
Kronik hastalıkların dışında elma dünyada prevalent hastalıkların tedavisinde de kullanılabilir. Son zamanlarda olgunlaşmamış elmadan elde edilen crude ektraklarının doza bağımlı olarak kolera toksinin enzimatik etkisini inhibe ettiğini bildirmişlerdir.
Ek olarak doza bağlı bir şek,ilde kolera toksin'inin sebep olduğu sıvı birikimini azaltmaktadır. Elma ekxtraktları fraksıyonlanarak kolera toksinin üzerine hangi fraksiyonun etkin olduğu araştırılmış, yüksek derecede polimerize kateşin taşıyan kolera toksinini enzimatik etkisini ADP ribolizasyonunu katalize ederek% 95-98 oranında inhibisyondan sorumlu oldukları bulunmuştur.
Bütün hayvan çalışmalarında ve invivo çalışmalarda elmanın kronik hastalıkları önlemedeki etkinliği araştırılmış mekanizmalar belirlenmeye çalışılmıştır.Bu mekanizmalardan İlki elmanın kuvvetli antioksidan etkisiyle lipid ve DNA oksidasyonunu önlemesidir. Kanser hücre kültürleriyle elmanın in vitro hücre çoğalmasını inhibe ettiği gözlenmiştir. Bu elma yemeyle kanser riskinin azalacağını göstermektedir. Elma hem insanlarda hem de sıçanlarda lipid oksidasyonunu insanlarda ise kolesterolü düşürmektedir. Bu etkiler hem elma içindeki fenollere ve diyet liflerine bağlanabilir. Elma yeme ile kalp hastalıkları arsında ters bir ilişki varlığı böylece açıklanabilir.